Laura Dyczko WIDZIEĆ I ZOBACZYĆ
Laura Dyczko urodziła się w 1975 r. Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu. Dyplom w 2006 roku w Pracowni Projektowania Produktu prof. Włodzimierza Dolatowskiego, aneks z rysunku u prof. Marka Jakubka. W 2021 roku uzyskała stopień doktora na Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Grafik, projektant, zajmuje się również wystawiennictwem, malarstwem, grafiką użytkową i wydawniczą.
Od 2009 roku uczestniczyła w kilku wystawach indywidualnych i kilkunastu zbiorowych:
- 2009 – Płocka Galeria Sztuki, Płock
- 2013 – Bochenska Gallery, Warszawa
- 2014 – Biennale w Wenecji Cieszyńskiej, Cieszyn
- 2015 – Galeria Autograf, Warszawa
- 2017 – Galeria Sztuki Współczesnej, Włocławek
- 2018 – Centrum Teatru, Muzyki i Tańca, Kutno
- 2021 – Galeria Spokojna, Warszawa
Od 2013 roku swoje prace prezentuje również na wystawach środowiska płockiego w Płockiej Galerii Sztuki. Współpracuje z wieloma instytucjami kultury i sztuki m.in.: Płocką Galerią Sztuki, Muzeum Mazowieckim w Płocku, Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie, Gminnym Ośrodkiem Kultury w Sochocinie, Muzeum Niepodległości w Warszawie.
W swojej twórczości świadomie odnoszę się do pamięci indywidualnej i tożsamości zbiorowej, tworząc nowe figury pamięci. Te figury pamięci nawiązują do dziedzictwa łemkowskiego i są spuścizną kulturową, o której z pełną świadomością i konsekwencją realizuję w przedstawionych cyklach prac.
Tworzone przeze mnie ślady (krzyżyki) z możliwością ich rozszerzeń w procesie tworzenia, są doświadczeniem osobistym. Działanie to postrzegam jako szczególne zobowiązanie o rodzaj postpamięci. Podjęcie decyzji o wartościowaniu treści pamięci poprzez haft krzyżykowy pozwala na zarządzanie konkretnymi formami – zbiorami, jakimś nowym zapisem upamiętnienia. W pracach starałam się niejako przesunąć rękodzieło, jakim jest haft, w inny wymiar twórczy. Charakterystyczny znak krzyżyka „x” został użyty jako bardzo prosty, znak graficzny, tworzący rysunki na papierze z cyklu „Krzyżykiem”, w których podejmuję problem hybrydyczności. Prace te są wynikiem procesu dojrzewania i kształtowania mojej świadomości kulturowej oraz zamknięciem pewnego koła. Natomiast nie jest odtworzeniem tradycji, ale jej interpretacją, z zachowaniem cech charakterystycznych dla tradycyjnych wzorów ludowych, takich jak: geometria, osiowość, rytm, powtarzalność jest swoistym nawiązaniem do unizmu Strzemińskiego, gdzie chodziło o obraz, który byłby jednolity, a jego składniki plastyczne (kolor i kształt) pozostawałyby w zgodzie z istotnymi właściwościami obrazu jako płaszczyzny ograniczonej ramą. Kolory i kształty powinny być tak zestrojone ze sobą, żeby nie tworzyły kontrastów. Sam Strzemiński dążył do ujednolicenia powierzchni obrazu i jednolitego natężenia formy poprzez subtelne zestawienia kolorystyczne oraz jednostajnie zagęszczone wypełnienie płaszczyzny, stając się dla mnie twórczą inspiracją.
Co więcej, to rozszerzenie jest przesunięte na doświadczenie wizualne dla osób niewidomych i niedowidzących. To nowe doświadczenie konstruowane jest w oparciu o pamięć doświadczaną poprzez zmysł i receptory dotyku. Wykorzystanie rozszerzenia pola zapisu Braille’a o zupełnie nowy kontekst estetyczny sprawił, iż powstaje nowy ład strukturalny oparty na zapisie krzyżykowym z możliwym przepływem świadomości pomiędzy strukturami obiektów.
W efekcie grafikę tworzy nie kolor a faktura, co szczególnie widoczne jest w pracach „Łemek”. Ten rodzaj druku podkreśla ażurowy charakter wzoru i sprawia, że prace stają się misterną koronką, a nawet stosunkowo skomplikowane wzory są dobrze czytelne i trwałe.
Laura Dyczko